De Koppelpoort, de Kei, het stadsgezicht, Kattenbroek en archeologische vondsten. Dit en meer cultureel erfgoed uit Amersfoort heeft iets gemeen. Het wordt met liefde beschermd en uitgelicht door de Oudheidkundige Vereniging Flehite (OVF). Al bijna 150 jaar lang zet de vereniging zich in voor het behoud en ritme van de stad. Dit jaar is Klaas de Boer voorzitter van de vereniging.
Het ritme van de stad
‘De vereniging is bijna 150 jaar oud, maar is eigenlijk opgericht om de oude gebouwen en vondsten in de stad te beschermen’, vertelt Klaas. ‘De vereniging is gestart toen ze archeologisch onderzoek op de Leusderheide deden. Daar is toen een hele verzameling voorwerpen uit gekomen, waarna Museum Flehite tot stand is gekomen’. De boodschap van de vereniging vindt Klaas veel belangrijker. ‘Het is mijn persoonlijke boodschap in het leven geweest’, zegt hij.
Klaas studeerde geschiedenis en had ooit een uitgeverij op het gebied van erfgoed. ‘Het is de bedoeling om mensen boven de winkelpui te laten kijken, zodat ze kunnen zien wat daar voor moois is. De oude gevelstenen, de bouwstijlen, hoe ze ingericht zijn… De oude gevels tonen het ritme van de stad en hoe een stad ontstaan is.’ Dat is in Amersfoort heel bijzonder. ‘De stad heeft een bijzondere binnenkring, maar ook mooie, verschillende wijken met een eigen karakter.’ Het gaat het OVF dus niet alleen om de binnenstad. ‘We willen heel Amersfoort laten zien, hoe het gemaakt en gegroeid is. Dát willen we laten zien met de vereniging.’
Amersfoort zonder Koppelpoort
De stad zou niet hetzelfde zijn zonder de unieke land- en waterpoort in het centrum. Toch was de Koppelpoort bijna afgebroken. ‘Eind 19e eeuw werden de vestingwerken afgebroken, om er singels van te maken. Amersfoort had nog drie poorten, alle stadsmuren waren al weg’, legt Klaas uit. De Koppelpoort zou worden afgebroken, omdat het een belemmering zou zijn voor de scheepvaart. De poort had geen functie meer voor de stad en defensie. Er werd geen geld meer in geïnvesteerd en de poort raakte in verval. ‘De vereniging kwam in actie tegen de afbraak, omdat het een van de meest unieke monumenten in Nederland is. Toen is de Koppelpoort gebleven. Gelukkig maar, want het is een prachtig monument!’
Met de tijd mee
Niet alleen de oude gebouwen in de stad krijgen aandacht van de Oudheidkundige Vereniging Flehite. ‘Niet alles moet blijven zoals het is, het moet ook in onze tijd passen’, legt Klaas uit. ‘Zo hebben we De Nieuwe Stad, waar een oude fabriek staat die een functie moest krijgen. Je kunt niet alleen maar zeggen “bevries alles zoals het twee eeuwen geleden was”. Dan voldoet het niet meer aan de eisen.’ De OVF is voorstander van modernisatie. ‘Denk aan zonnepanelen op een monument in de binnenstad. Als het niet te veel in het zicht is, moet het best kunnen. We moeten met onze tijd meegaan.’