Gesteente olivijn ruimt CO2 op een natuurlijke manier op
We kampen op onze aarde met een groot overschot aan CO2. De hele wereld werkt hard aan het verminderen van de uitstoot, maar wat gebeurt er met de CO2 die al in de lucht aanwezig is? Ondernemer Arwin van Haaften van Lekhaven Bouwstoffen voegt sinds enkele jaren fracties van het gesteente olivijn toe aan zijn bouwstoffen. Door een natuurlijk reactie met lucht en water, legt het materiaal namelijk CO2 vast. Een natuurlijke opruimer, die daarom volgens hem extra aandacht verdient.
11 juli 2023 | 4 minuten lezen
In de kantine van Lekhaven Bouwstoffen ontmoeten we ook Eddy Wijnker, die op verzoek van Arwin naar Wijk bij Duurstede is gereisd om meer te vertellen over olivijn. Met zijn bedrijf Greensand importeert Eddy het gesteente, waar hij dé oplossing voor het huidige CO2-vraagstuk in ziet. Zes jaar geleden kwamen Arwin en Eddy met elkaar in contact, toen een klant van Arwin vroeg naar olivijn. ‘Een bestaande klant kwam meerdere malen met het verzoek of ik olivijn kon leveren’, vertelt Arwin. ‘Ik had er destijds nog nooit van gehoord, maar werd door de vasthoudendheid van mijn klant getriggerd om te onderzoeken wat het was. Zo kwam ik in contact met Eddy, die toevallig op dat moment op zoek was naar een goede opslagplaats voor olivijn in het midden van het land. Door onze ligging bij waterwegen en centraal in Nederland, zitten we hier op een ideale plek. Zo is onze samenwerking ontstaan en sindsdien passen we olivijn toe in verschillende producten.’
Natuurlijke CO2-opruimer
‘Olivijn is een natuurlijk gesteente dat veel voorkomt op aarde’, vertelt Eddy. ‘Zoals ijzer op termijn roest bij aanraking met water en zuurstof, zo reageert olivijn met water en CO2. Die reactie zorgt voor het ontstaan van kalk, waardoor olivijn CO2 opneemt. De kalk kun je vergelijken met de roest op ijzer. In die kalk wordt de CO2 vastgelegd, waardoor je het dus uit de lucht hebt gehaald. Dit is een natuurlijk proces wat onze aardbol altijd al doet, maar wat je kan versnellen door het gesteente in kleinere stukjes te breken. Hierdoor ontstaat meer oppervlak waarmee CO2 kan reageren. Hoe kleiner de fractie, hoe sneller het gaat. Zo versnellen we de CO2-vastlegging die onze planeet van nature al doet en zorgen we dat we tijd winnen om onze manier van leven wereldwijd te verduurzamen.’
Goede compensatie van je uitstoot
Sinds hij bekend raakte met de werking van olivijn, besloot Arwin het middel in te zetten waar dat kan. ‘Ik denk daarbij aan de toekomst van mijn bedrijf, maar ook aan de toekomst van mijn kinderen en hun kinderen’, vertelt hij. ‘We staan voor een grote uitdaging om duurzamer te werken. Op ons bedrijf werken we al met de modernste machines die voldoen aan de laatste normen wat betreft uitstoot, maar voor ons is bijvoorbeeld elektrisch werken niet haalbaar, door de aard van het werk en het feit dat we ook calamiteitendiensten draaien voor Rijkswaterstaat en waterschappen. Olivijn compenseert onze CO2-uitstoot, waardoor we per saldo CO2-neutraal kunnen werken. Dat geldt voor de werken waar wij zelf op inschrijven, maar werkt ook zo voor klanten die bouwstoffen bij ons afnemen. Een ton olivijn compenseert een ton CO2 en is bovendien goedkoper dan je uitstoot afkopen.’
‘Door onze ligging bij waterwegen en centraal in Nederland, zitten we hier op een ideale plek’
Tal van toepassingen
We lopen met Eddy en Arwin naar buiten en blijven staan bij een enorme bult met split. ‘Dit is nou olivijn’, vertelt Arwin. ‘Het heeft een vergelijkbare uitstraling als basaltsplit of Ardennersplit. Dat verkoop ik dus ook niet meer. Wil iemand een grindpad of een border gevuld met siersplit, dan is dit een prachtige, sierlijke oplossing. Maar siersplit is slechts één toepassing, want we verwerken olivijn ook in andere producten, zoals gebroken puin of zand. Omdat de werking actief is tot vier meter diep, is het goed toepasbaar in de bouwstoffen die we leveren voor wandelpaden of fietspaden. Maar we mengen het op verzoek van sommige gemeentes inmiddels ook door strooizout dat in de stad wordt gebruikt. Afhankelijk van de grootte waarin je het breekt, kun je het overal voor toepassen. Dat maakt het zo mooi. Want waar je olivijn gebruikt, hoef je geen andere grondstof zoals basalt te gebruiken. Wat hier vanuit Spanje per zeeschip aan olivijn wordt aangevoerd, scheelt weer een schip met ander gesteente. Wat het opneemt aan CO2 is dus échte winst.’
Ambities
Waar het eerste schip van Eddy drie jaar kostte om leeg te verkopen, varen er inmiddels meerdere schepen per jaar met de grondstof richting Nederland. ‘We zoeken steeds naar meer toepassingen’, vertelt hij. ‘Zo werken we aan toepassingen als speelzand, valzand en zand voor paardenbakken. Elke toepassing vraagt om een eigen korrelgrootte en hoe kleiner die is, hoe droger de grondstof moet zijn. Ik zie het overigens niet als een wondermiddel voor het klimaatprobleem, maar als een tijdelijke oplossing waarmee we het huidige overschot versneld kunnen opruimen. Reductie van de uitstoot blijft nog steeds nodig voor de lange termijn.’ Ook Arwin hoopt dat het materiaal steeds vaker toegepast kan worden. ‘Ik merk dat nog lang niet iedereen olivijn en de werking kent, terwijl het naar mijn idee wel veel problemen tijdelijk kan oplossen. Als er meer bekendheid voor komt en de vraag groeit, zullen we daar ons terrein op aan moeten passen. Maar dat moet de toekomst uitwijzen. Wij zien in ieder geval de voordelen van het gebruik en zullen het blijven promoten.’