Technische vakmensen

Enige tientallen jaren geleden bedachten de ‘wijzen’ uit of in Den Haag dat Nederland een kennis- en service-economie moest worden. Productie van zowat alles wat de maakindustrie produceert moest maar plaats gaan vinden in lage lonen landen zoals China. Iedere kind moest maximaal in de gelegenheid gesteld worden om de onderwijsrichting te kiezen die het kind zelf het leukst vond. Of je er een boterham, laat staan een goed belegde boterham, mee kon verdienen was niet van belang.

Dit was de opmaat voor de afbraak van het technisch onderwijs in Nederland. De LTS, de MTS en de HTS werden bij het grof vuil gezet. Mensen die met hun handen werken, werden en worden met de nek aangekeken. De gevolgen zijn inmiddels meer dan duidelijk. Zonder mensen uit andere landen – zoals bijvoorbeeld Oost-Europa – wordt er in Nederland geen huis meer gebouwd en gaat er geen kabel meer de grond in.

Tot op de dag van vandaag duurt dit voort. De laatste cijfers die ik onder ogen kreeg laten zien dat de meest populaire onderwijsrichting, waar zeer veel vmbo-studenten instromen, de richting Sport en Beweging is. Nu heb ik niets tegen sport en bewegen, maar hoeveel vacatures zullen we daar mee kunnen vullen?

Onze mannen en vrouwen in Den Haag hebben inmiddels de bakens verzet. Sinds een paar jaar begrijpen ze dat we wel degelijk mensen moeten opleiden voor technische beroepen. Ze hebben ineens bedacht dat we aan een energietransitie moeten beginnen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar als er geen vakmensen meer zijn die iets kunnen?

Die zonnepanelen kun je nog wel bestellen in China, maar die Chinezen komen ze hier toch echt niet op de daken leggen en al helemaal niet de aansluitingen maken. Onderdeel van die energietransitie is ook de RES, de Regionale Energie Strategie. Dat betekent windmolens bouwen en zonne-energie-parken aanleggen. Je hebt dan natuurlijk ook kabels nodig om ze allemaal op aan te sluiten. Eh, das nou jammer, dat waren ze vergeten, die liggen er niet. Er komen ook geen Chinezen om geulen te graven en die kabels te leggen.

De bakens verzetten heeft ook opgeleverd dat er ineens heel veel geld beschikbaar komt om iedereen maar te verleiden om techniek te gaan studeren. Alles bij elkaar opgeteld zijn er honderden miljoenen en misschien zelfs wel een paar miljard euro beschikbaar om dit voor elkaar te krijgen. Wat je echter in tientallen jaren zorgvuldig om zeep hebt geholpen trek je niet in een paar jaar weer overeind.

De maakindustrie in onze regio weet al veel langer dat er hier iets gruwelijk mis is gegaan. In 2008 heeft een aantal ondernemers de handen ineen geslagen om het Woerdens Techniek Talent op te richten, om zo techniekonderwijs te promoten en jongeren te bewegen een technische studie te kiezen. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat in 2020 in Woerden een TechnoHUB is geopend waar leerlingen van het vmbo praktisch vakonderwijs krijgen, waar bedrijven hun medewerkers kunnen bijscholen en waar zij-instromers omgeschoold kunnen worden.

Recent is er een consortium gevormd met de TechnoHUB als één van de zes deelnemers uit de regio om met gelden van de provincie Utrecht en uit het Nationaal Groei Fonds het Leven Lang Ontwikkelen verder vorm te geven en door te ontwikkelen opdat wij met elkaar vakmensen opleiden – vakmensen die Nederland keihard nodig heeft – die trots zijn op hun vak en een gegarandeerde toekomst hebben.