Lokaal opgelost

Eind januari kopte De Stad Amersfoort groot met ­“Zorgen over nieuw stadhuis: waar komt de stroom vandaan?” Het nieuwe stadhuis, dat in aanbouw is bij de rotonde naast het Eemplein, krijgt geen stroomaansluiting. In Amersfoort is netcongestie inmiddels een serieus probleem. Sowieso lijkt in Nederland de energietransitie te stagneren. Shell en BP die zonder gêne hun duurzame ambities laten varen, het landelijk waterstofnet voor de industrie dat geen 1,5 miljard euro maar 3,8 miljard euro blijkt te kosten, windmolenparken op zee die ineens niet meer rendabel blijken en vrijwel alle landelijke investeringen in warmtenetten liggen stil sinds de gedeeltelijke nationalisatie in de lucht hangt… Het lijkt wel alsof niets meer van de grond komt.

Maar dat klopt niet helemaal. Het zijn juist de projecten met landelijke ruchtbaarheid die de media halen, maar de kleinere en lokale projecten pakken her en der toch door. Het Amersfoortse bedrijvenpark De Wieken Vinkenhoef is zo’n voorbeeld. Dit bedrijventerrein zou zich lenen voor een zogenaamde ‘energiehub’: een plek waar bedrijven hun energieverbruik en -opwek delen, zodat vraag en aanbod in balans zijn. Energie die overblijft kan wellicht worden omgezet in warmte of opgeslagen worden voor toekomstig gebruik.

Het klinkt eenvoudig, die optimale afstemming. Maar dat vergt enorm veel inzicht in de bedrijfsprocessen en dus ook data. Dus is er gekozen voor het ontwikkelen van een Digital Twin – een digitale kopie van het bedrijventerrein met álle data over energieverbruik en -opwek per dag/week/seizoen. Een baanbrekende manier van werken, opgezet door een samenwerking tussen ZEnMo, de provincie Utrecht, de gemeente Amersfoort en het parkmanagement. Dan krijg je namelijk de inzichten dat bijvoorbeeld alle bedrijven hun auto’s tegelijk aan de laadpalen hingen, terwijl het gros pas aan het einde van de werkdag opgeladen hoefde te zijn. Of dat door te schuiven met energie-intensieve productie, je je eigen opgewerkte zonne-energie én die van de buurman optimaal kan benutten – en dus ook lagere productiekosten hebt.

Samenwerken op zo’n verregaand niveau, dat is iets dat Amersfoort niet vreemd is. Maar het vergt wel kennis van elkaars zaken en daar is nog enige winst te behalen. Zo keek ons warmtebedrijf met verbazing naar de kop over het gemeentehuis, omdat onze warmtenet-­hoofdleiding daar pal voor de deur ligt. Dat had het benodigde elektriciteitsverbruik tot wel 70% kunnen verlagen en een aansluiting voor het restant kunnen vergemakkelijken. Iedere organisatie heeft uitdagingen door de energietransitie. Maar juist door de oplossing breder te zoeken dan alleen je eigen organisatie, kun je ook kiezen uit een breder scala van oplossingen.