Voor de rechter omdat je bedrijf te weinig uitstoot heeft

Het klinkt onwerkelijk: door een milieuclub voor de Nederlandse rechter gesleept worden omdat je
– jawel – te weinig uitstoot hebt. Specifieker: te weinig stikstofuitstoot. Oké, ik moet het wel nuanceren: uiteindelijk werd niet het bedrijf voor de rechter gesleept, maar de provincie Utrecht. Maar de strekking klopt, de rechtszaak ontstond door te weinig emissie.

Waar het over gaat? Een natuurvergunning voor stikstofuitstoot. Sinds de rechter een streep door het PAS-”geitenpaadje” zette, ging het hele land op slot. Begrippen als Natura2000-gebieden, stikstofdepositiewaarden, natuurvergunningen en boerenprotesten volgden elkaar snel op. De bouw ligt stil en bedrijven die legaal opereerden moesten toch ineens vergunningen aanvragen. En daar wringt de schoen.

Ik werk bij het warmtenet van Warmtebedrijf Amersfoort, dat al haar warmte krijgt van twee hypermoderne, hybride duurzame energie-installaties van warmteleverancier Eemwarmte [zie artikel op pagina 36]. Deze installaties zijn gloednieuw en hebben netjes de vereiste natuurvergunning aangevraagd. Deze aanvraag werd “positief geweigerd” door de provincie Utrecht, omdat de hoeveelheid stikstof zó laag is dat het helemaal niet vergunningsplichtig is. Niemand tekende bezwaar aan, dus zo geschiedde.

Tot milieuorganisatie MOB ineens een handhavingsverzoek indiende bij de provincie Utrecht. Dat houdt in dat de provincie moet handhaven op een overtreding. Want, de MOB beargumenteerde dat de installaties van Eemwarmte in overtreding zijn, omdat ze geen vergunning hebben. Met bombarie maakten ze wereldkundig dat ze een pijnlijk misstand in Amersfoort aan de kaak hebben gesteld en de illegale installaties mogelijk moeten sluiten. De provincie wees het handhavingsverzoek echter van de hand: er is geen vergunning nodig, dus er is geen overtreding.

Inmiddels zijn we een paar zaken/beroepen verder, waarin de provincie Utrecht twee keer gelijk kreeg en nu, in de derde zaak, de rechter oordeelt dat de provincie niet zomaar het handhavingsverzoek had mogen weigeren. En weer een persbericht eruit: jawel, de installaties zijn illegaal en moeten sluiten. Maar dat is niet waar de rechtszaak over ging. De provincie kan nu besluiten om de afwijzing beter te beargumenteren, in beroep gaan, of toch besluiten dat er een vergunning moet komen – waarop Eemwarmte gewoon nog een keer de aanvraag zal doen. In afwachting van dat besluit is er bij ons – letterlijk – eigenlijk geen vuiltje aan de lucht.

Maar waar hebben we het hier eigenlijk over? Een hybride duurzame energie-installatie van Eemwarmte heeft in een heel jaar een uitstoot van zo’n vier openhaarden (zonder roetdeeltjes) en kan hiermee 7.000 woningen verwarmen. Dat is ongeveer tachtig procent minder stikstofuitstoot in de Amersfoortse lucht dan wanneer je de cv-ketels op aardgas in al deze gebouwen had laten hangen. Ook ligt Amersfoort helemaal niet vlakbij Natura2000-gebieden.

Dus ja, hoe wrang het ook is: je kan als bedrijf echt te maken krijgen met rechtszaken over te weinig uitstoot. Terwijl we volgens mij allemaal hetzelfde het einddoel, namelijk minder stikstofuitstoot, nastreven.