Familiebedrijven: bloed is dikker dan water!

Op de website van Sanquin staat een aantal gezegdes over bloed. ‘Bloed is dikker dan water’ komt van het Engelse gezegde ‘blood is thicker than water’. Het is een eeuwenoud gezegde over familie. Het betekent dat familie belangrijker is dan niet-familie. Omdat je met elkaar een bloedband deelt.

Uit diverse studies blijkt dat het al jaren bekend is dat familiebedrijven over de jaren heen (economisch) beter presteren dan niet-familie-bedrijven. De voornaamste redenen hiervoor zouden zijn dat familiebedrijven conservatiever en meer gericht op de lange termijn zijn. De belangen van de familie zijn immers gelijk aan die van het management van de onderneming. Daarnaast besteden familiebedrijven minder aan overnames, maar de overnames die ze doen blijken dan wel weer beter te renderen. Ook besteden familiebedrijven minder aan uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling. Maar ook hier geldt dat de investeringen die wel gedaan zijn wederom beter renderen. Dat bleek al in 2008. Deze studie is herhaald in 2020 en 2022, waaruit dezelfde resultaten kwamen.

Het blijkt dat van de 1.000 grootste familiebedrijven in 2008 veruit de meeste bedrijven (960 om precies te zijn) nog steeds familiebedrijf zijn. Dat is een heel stabiel beeld. Daarnaast blijkt dat de meeste bedrijven al hoog scoren op de ESG-indicatoren (daar heeft u via uw accountant in het kader van duurzaamheid vast wel het een en ander over gehoord).

Wat familiebedrijven over het algemeen sterk maakt, kan soms ook een zwakte blijken. Discussies die een zakelijke oorsprong hebben, komen vervolgens ook terug in de familiekring. Denk eens aan de te volgen koers van de onderneming waarbij opvolgende generaties anders denken over de toekomstige richting van het bedrijf. De vraag is dan hoe de familie dat intern weet op te lossen en of niet alleen de onderneming geleerd heeft met de familie om te gaan, maar ook of de familie intern heeft geleerd hoe door dergelijke stormen te zeilen (om maar in beeldspraak te blijven).

En… Als de verschillen van inzicht niet beslecht kunnen worden, heeft de familie dan een visie hoe de diverse familiefracties verder kunnen zonder dat de onderneming hier last van heeft? Het beste is dat de onderneming geen last heeft van een eventuele “break up” en dit op een “geruisloze” manier geregeld wordt. Want het alternatief – een “break-up” met veel publicitaire en gerechtelijke tamtam is voor niemand goed – voor de familie niet, maar ook voor de onderneming niet. Bij gerechtelijke uitspraken in dergelijke kwesties is onze ervaring dat de rechter de belangen van de onderneming zwaarder laat wegen dan de belangen van de individuele familieleden. Familie – u bent gewaarschuwd eer u uw gelijk via de rechter wenst te halen.

Familie en business gaan prima samen, maar vanzelf gaat het niet.