Fundament nodig voor groei

In tijden van politieke veranderingen, zoals het aantreden van een nieuw kabinet, wordt er vaak aan het fundament – het basisprincipe waarop alles wordt gebouwd – gerommeld. De gevolgen hiervan zijn onzeker en kunnen verstrekkend zijn. Als het fundament niet goed gelegd is, zal grote onzekerheid het gevolg zijn.

Een goed fundament is al vanaf de conceptie cruciaal. Hieruit volgt de ontwikkeling die zorgt voor groei en stabiliteit. Een beetje schudden aan het fundament kan geen kwaad, maar te veel schudden leidt tot verstarring en fundamentalisme. En wanneer fundamentalisme toeslaat, wordt groei in kennis beperkt. Een fundamentalist zal er alles aan doen om het eigen fundament te verdedigen en is bang voor verandering. Het gezegde “Als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg” bevestigt dit. Zonder ontwikkeling geen vooruitgang. Niets doen is geen optie. Laten we voorbereid zijn op de toekomst en niet de geschiedenisboeken ingaan als verloren cultuur.

Ondernemers moeten bij voorbaat niet fundamentalistisch denken. Dit zou hun groei belemmeren. Juist ondernemers zijn belangrijk voor onze economische groei. Nederlanders staan bekend als doeners en zelfdenkers, en zijn niet opgegroeid met een “bevel-is-bevelmentaliteit”. De uitdaging is hoe wij omgaan met nieuwe normen die zichzelf hebben uitgeroepen tot de juiste mentaliteit. Mijn twijfel hierover groeit almaar meer. Van nature kan ik slecht tegen opgelegde regels en wat die ons de komende tijd vertellen, zal nog moeten blijken. Laten we er samen over praten en streven naar een vrije samenleving waar ieder zich gerespecteerd en welkom voelt.

Als ik de wereld beschouw, lijkt het alsof wij in het Westen al enige tijd op de top van de Maslow-piramide verblijven. Onze primaire behoeften zijn bevredigd, we hebben bestaanszekerheid en sociale behoeften vervuld, erkenning gekregen en zijn vervolgens in een zogenaamde zelfontplooiing beland. Maar deze zelfontplooiing lijkt soms op decadentie. Dit “pluche”, deze comfortabele maar inerte toestand, vormt een risico. We kunnen dit vergelijken met oude beschavingen, zoals die van de Grieken en de Romeinen. Deze culturen zakten op het toppunt van hun Maslow-piramide als een slagroomtaart in elkaar en werden teruggeworpen naar het fundament. De oorzaak? Afgunst en zelfzucht, wat leidde tot het uiteenvallen van de cultuur.

Ook ons fundament staat onder druk. Het pluche, dat zo ver afstaat van de werkelijkheid, bedreigt ons. Het is tijd om hier serieus aandacht aan te besteden en er samen voor te zorgen dat onze taart niet instort. Alleen door het herwaarderen en versterken van ons fundament kunnen we een samenleving bouwen die niet alleen naar vooruitgang streeft, maar ook bestand is tegen de uitdagingen van de toekomst.