Procesbegeleiding van a tot z
Met al meer dan honderd jaar ervaring en ruim 650 professionals over acht vestigingen is RSM, adviseur op het gebied van assurance, tax en consulting, door heel Nederland een vertrouwd gezicht. Een groot deel van de clientèle bestaat uit familiebedrijven: ‘We zien regelmatig ondernemers die geen strategisch plan hebben voor de opvolging of continuïteit van de business. Daar helpen wij ze mee op weg.’
3 oktober 2023 | 4 minuten lezen
Naast de big 4 – PwC, Deloitte, KPMG en Ernst & Young – is RSM één van de grootste netwerken op het gebied van assurance, tax en consulting voor middelgrote organisaties en familiebedrijven op de nationale en internationale markt. Al jaren is RSM ook in Utrecht actief, waar het tot voor kort opereerde vanuit een pand aan de Maliesingel. Om de sterke groei te kunnen faciliteren is RSM verhuisd naar het nabijgelegen monumentale pand ‘De Oorsprong’, vlakbij de Bilstraat.
Internationaal verbonden en lokaal betrokken
Met uitzicht op het in 1823 aangelegde Oorsprongpark, ontworpen door de Utrechtse tuinarchitect en kweker Hendrik van Lunteren, spreken we Mikel Hoppenbrouwers. Mikel, 33 jaar en fanatiek padeller en crossfitter, werkt sinds april dit jaar als Senior Manager bij RSM en is met Cora van Dijk verantwoordelijk voor de Corporate Finance-tak. RSM beschikt over een fusie- en overnameteam van veertig specialisten. Mikel vertelt over de groei van RSM: ‘Wereldwijd zitten we nu in 120 landen met 60.000 professionals. Daardoor zijn we internationaal verbonden én lokaal betrokken. In Nederland zijn we aan het groeien naar ongeveer 700 man, verdeeld over acht kantoren: Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Hoofddorp, Alkmaar, Eindhoven, Maastricht en Heerlen.’
Procesbegeleiding van a tot z
Het Corporate Finance-team van Mikel en Cora begeleidt ondernemers en bedrijven bij aan- en verkooptrajecten. Procesbegeleiding van a tot z. Mikel: ‘Hiermee bedoel ik het volledig optuigen van een aan- en verkoopproces en alles wat daarbij komt kijken. Denk aan het opstellen van transactie-documentatie, het vinden van passende partijen, het bijstaan in de onderhandeling en het stroomlijnen van due diligence totdat uiteindelijk de koopovereenkomst is getekend. RSM focust zich op het mkb, wat ik zelf erg leuk vind, omdat de transacties dan een stuk persoonlijker zijn, maar ook omdat je direct schakelt met de ondernemer of de aandeelhouder.’
Continuïteit is key
Een groot deel van de clientèle bestaat uit familiebedrijven. Wat ze bij RSM regelmatig zien is dat DGA’s problemen ondervinden bij het overdragen van hun bedrijf aan een opvolger, vanwege het ontbreken van een duidelijk strategisch plan voor de opvolging of continuïteit van de business. Mikel: ‘Wanneer DGA’s een stapje terugdoen is het doorgaans om een stuk risico van tafel te halen en een deel van het vermogen te gelde te maken. Potentiële bedrijfsopvolgers zijn familieleden, management of externe investeerders. We zien steeds vaker dat familiebedrijven kiezen voor een hybride structuur waarbij opvolging plaatsvindt door een combinatie van familie of management en een externe investeerder. Dit is enerzijds om bedrijfscontinuïteit en het behoud van cultuur en medewerk(st)ers te waarborgen en anderzijds om verdere groeiplannen te realiseren door middel van een strategisch- of financiële partner. Afstand doen van een bedrijf is vaak een eenmalige gebeurtenis, waar men de emotionele impact niet van moet onderschatten. Ondernemers hebben bloed, zweet en tranen in de business zitten en dan is het ons werk om in zo’n proces samen met de ondernemer te bepalen wat de belangrijkste doelstellingen zijn voor een gedeeltelijke, dan wel volledige verkoop en welke partner, dan wel opvolger het beste past in dat plaatje.’
‘Afstand doen van een familiebedrijf is een gebeurtenis waarvan je de emotionele impact niet moet onderschatten’
Vroeg aan tafel
Bij RSM komen ze bij familiebedrijven het liefst vroegtijdig aan tafel om te spreken over de continuïteit. Over hoe ze kijken naar de toekomst. Mikel: ‘Wij zien dat ondernemers vaak pas nadenken over een potentiële exit als het moment daar is. Volgens ons is het echter zeer waardevol om dit moment naar voren te trekken en daar vroegtijdig over te sparren. Bij RSM doen we dan een M&A readiness scan, wat betekent dat we kijken of de onderneming in zijn beste staat is om te verkopen. We lichten het bedrijf door en kijken wat we kunnen verbeteren met het oog op een verkoop. Maar ook met het oog op de komende jaren, door vroegtijdig met een ondernemer te overleggen over de plannen voor de toekomst, over hoe je kunt groeien en wat voor partner je daarbij zoekt.’
Vervolgens bereiden ze de gesprekken en onderhandelingen voor, waarbij het volgens Mikel goed is om een aantal vragen op voorhand te tackelen om te voorkomen dat je in het heetst van de strijd beslissingen maakt waar je niet achter staat: ‘Dan proberen we met de ondernemer duidelijke doelstellingen te maken, over wat het belangrijkste is aan de verkoop. Wanneer er geld op tafel komt is het soms lastig om je aan bepaalde rationele beslissingen vast te houden. Naast een uitstekende inhoud en strakke beheersing van het proces, zijn we bij RSM de adviseurs die oog hebben voor de financiële en ook niet-financiële zaken die bij een ondernemer dan wel de familie kunnen spelen.’