‘Psychisch verzuim beter en effectiever behandelen: het kan echt!’
Geestelijke gezondheid is verzuimreden nummer één, volgens de specialisten van Arbo Gezondheidscentrum uit Zeist. Bij het Arbogezondheidscentrum werken zo’n tachtig medewerkers verdeeld over het hele land. Directeur Martin, bedrijfsarts Radjen en psychiater Hannah vinden dat er verbetering mogelijk is in de manieren waarop werknemers met psychische klachten behandeld worden. Daarom bedachten zij een nieuwe aanpak voor aangesloten klanten: de medische consultatie. Hierbij wordt de medewerker die is uitgevallen met psychische klachten of dreigt uit te vallen, direct gezien door een ervaren psychiater. Hierdoor is direct duidelijk wat er ingezet moet worden qua behandeling of eventuele verwijzing naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz).
11 juli 2023 | 4 minuten lezen
Wanneer we aanschuiven op het kantoor van Arbo Gezondheidscentrum in Zeist, trapt Martin direct duidelijk af: ‘Het huidige systeem moet back to school. Er gaan namelijk een hoop dingen mis binnen de ggz. Werknemers zijn overspannen, maar de ggz zelf is eigenlijk ook overspannen. Binnen de reguliere ggz is er sprake van zeer lange wachttijden en kan het erg lang duren voordat mensen met een behandeling kunnen starten. Soms komen ze er pas na een lange tijd wachten achter dat ze niet naar de juiste ggz-instelling zijn verwezen en volgt een nieuwe verwijzing, met weer een lange wachttijd. Terwijl hoe sneller je mensen kunt helpen, hoe beter het voor hen is. Daarbij hoeft niet iedereen met psychische klachten verwezen te worden naar de ggz en zijn andere snelle en wat meer korte interventies vaak ook zeer passend en adequaat. Veel van de psychische klachten bij verzuim zijn met de juiste behandeling veel sneller te verhelpen. Je moet echter wel snel en op de juiste manier ingrijpen en goed differentiëren of er een verwijzing nodig is naar de ggz of niet. Daar gaat het nu mis. Daarom vinden wij dat het anders moet én bewijzen we dat het anders kán.’
Direct het juiste advies
Hannah werkte jarenlang binnen de ggz en zag met regelmaat hoe mensen lange tijd, soms zonder de juiste diagnose, ronddwaalden in het zorgsysteem. Hannah: ‘Vanuit mijn medische expertise zie ik ook werknemers die al langere tijd zijn uitgevallen en soms vind ik het choquerend dat mensen al een jaar onderweg zijn en nog steeds geen juiste behandeling hebben gehad. Daarom ben ik blij dat we het hier nu anders aanpakken en direct starten met een medische consultatie bij een psychiater. Dat klinkt voor sommigen misschien heftig, maar ik zie dat zelf anders. De ervaring is dat werknemers zich door deze medische consultatie echt gezien en gehoord voelen en vaak beter inzicht krijgen in hun problemen. Een psychiater overziet het hele medische spectrum, omdat we ook kennis van somatiek en medicatie hebben. Hierdoor krijgt de werknemer al bij het eerste gesprek een duidelijk inzicht in zijn klachten en kun je gelijk adequaat advies geven over de in te zetten behandeling. We kunnen direct differentiëren of een verwijzing naar de ggz noodzakelijk is en daarop handelen. We werken hier sinds 1 oktober op deze manier en zien dat slechts tien procent van de medewerkers die met psychische klachten rondloopt, echt psychiatrisch ziek is. De anderen hebben wel psychische klachten, maar voor die groep volstaat een coachingstraject of loopbaantraject, of een reeks gesprekken bij een praktijkondersteuner van de huisarts of psycholoog. Door echter bij de consultatie direct stevig in te zetten, zorg je dat je in één keer goed advies geeft, de juiste interventies inzet en mensen snel behandelt of begeleidt, in plaats van door te sukkelen. Ook is het mooi om de medische consultaties preventief in te zetten bij mensen die dreigen uit te vallen met psychische klachten. Hierdoor voorkomen we daadwerkelijke uitval.’
‘De ervaring is dat werknemers zich door deze medische consultatie echt gezien en gehoord voelen en vaak beter inzicht krijgen in hun problemen’
Hoge verwachtingen
Als bedrijfsarts ziet Radjen veel psychische klachten voorbijkomen. ‘Het heeft te maken met onze maatschappij, waarin veel van je verwacht wordt’, vertelt hij. ‘Veel mensen willen te veel ballen tegelijk in de lucht houden: een actief sociaal leven, een goede carrière, sporten op hoog niveau en dan het liefst ook nog met een jong gezin. Als mensen geen bewuste keuzes maken in wat belangrijk is in het leven, zie je dat psychische klachten zoals een burn-out op de loer liggen. Het heeft voor een groot deel met eigen verantwoordelijkheid en keuzes te maken. Wil je alleen maar stapelen, dan raak je uit balans en gaat het mis. Vaak is het werk dan het eerste dat wordt neergelegd. Terwijl werk juist ook heel nuttig kan zijn voor bijvoorbeeld zingeving. In behandelingen ligt de focus vaak op leuke dingen doen en wordt het werk niet als zodanig meegenomen. Wij vinden het belangrijk om werk wél mee te nemen in het hersteltraject.’
Eigen ggz-instelling
Om de daad bij het woord te voegen, start Arbo Gezondheidscentrum binnenkort met een eigen ggz-instelling in Zeist en Zoetermeer. ‘Ask Gezondheidsmanagement geven we vorm volgens onze eigen manier van werken’, vertelt Radjen. ‘Door altijd uit te gaan van overcapaciteit aan psychiaters en psychologen, garanderen we dat we werken zonder wachttijden. Zo werken we al jarenlang met Ask Arboartsen en dat passen we nu ook toe voor de geestelijke gezondheidszorg. We hebben inmiddels drie psychiaters in dienst, die sinds oktober al meer dan tweehonderd consultaties hebben gedaan. We zijn als organisatie erg arts gedreven, allemaal vanuit de filosofie dat je beter met een snelle en zorgvuldige interventie begint en vervolgens afschakelt, dan dat medewerkers een jaar lang onnodig van instelling naar instelling worden verwezen en al die tijd niet kunnen herstellen of nog zieker worden. Die werkwijze voorkomt verzuim en is dus goed voor de werkgever, maar is bovendien een teken van goed werkgeverschap, omdat je de werknemer de zorg biedt die hij of zij nodig heeft.’