Digitaal is zilver, het gewone gesprek is goud

Da’s logisch! Zie hier mijn eerste, tweede en derde gedachte bij het thema “digital”. Uiteraard is het een “no-brainer” dat digitaal de norm is, zowel in onze werk- als privésituatie. 

Ik kan me bijna niet voorstellen dat er nog ondernemers zijn die digitaal hun zaakjes niet op orde hebben. Sinds het schrijven van mijn eerste werkstuk op een Olivetti-computer in 1985 – op het programma (wie herinnert het zich nog) WordStar (de voorloper van WordMARC, WordPerfect en later Word) – en het versturen van mijn eerste echte e-mail ergens in het voorjaar van 1990 is er veel veranderd, extreem veel. Van een wereld van floppy discs, naar die van harde schijven en uiteindelijk de cloud: er is in bijna veertig jaar veel gebeurd. Van pc-file, via Lotus123 naar Excel. En in dertig jaar de ontwikkeling van zendergerichte HTML-websites naar interactieve apps. We zijn er een stuk sneller en effectiever door geworden, we communiceren als een dolle met tekstberichten die begonnen met sms’jes en zo’n tien jaar geleden explodeerden met de komst van de WhatsApp-tsunami: eerst in tekst en nu meer en meer via spraakberichten. En dankzij corona (elk nadeel heeft z’n voordeel) hebben we ons in no time vergaderprogramma’s als Zoom en Teams eigen gemaakt. Bijzonder om te zien en te merken hoe snel we ons hebben aangepast aan deze eigentijdse, razendflitsende ontwikkeling. So far so good. Datzelfde geldt voor de wereld van social media, waarmee we extreem snel een netwerk opbouwen. Of het nu gaat om Facebook, Twitter, TikTok, of een meer zakelijk medium als LinkedIn; social media zijn de norm. Mooi om te zien hoe je zowel zakelijk als privé je eigen bereik kunt vergroten en je gewenste doelgroep kunt bereiken. Vanuit marketing-, communicatie- en salesperspectief een gouden ontwikkeling waarbij the sky the limit lijkt te zijn. 

Tegelijkertijd hebben deze supersonische, snelle digitale ontwikkelingen ook een keerzijde. Een keerzijde die meer en meer zwarte randen begint te vertonen. Met name de ongebreidelde mogelijkheden die social media bieden lijken meer op een splijtzwam in de fatsoenlijke hoor en wederhoor-, praten én luisteren- en zenden én ontvangen-communicatie. Een splijtzwam omdat vaak de verschillen worden gecultiveerd in plaats van dat het gaat om het sublimeren van de samenhang. 

Mijn beeld is dat dit vooral komt doordat de digitale communicatie alle mogelijkheden biedt om niet met elkaar -, maar over elkaar te praten, en niet aan tafel elkaar in de ogen kijken maar onder de tafel. Wat mij betreft is dat niet de communicatie zoals het hoort. Zeker niet in situaties waarin je het niet met elkaar eens bent. Situaties waarin het vaak makkelijker is om de ander te bestoken met knoop vasttrekkende, reactieve mailtjes, appjes of tweets. Om eerlijk te zijn is dat niet mijn cup of tea. Digitale communicatie maakt het vaak makkelijker om je richten op problemen in plaats van te focussen op oplossingen. Hierdoor is de kans groot dat een knoop vaster getrokken wordt in plaats van deze – via een fysiek, open gesprek – los te peuteren.

Dat brengt mij dan ook tot de stelling dat digitale communicatie zilver mag zijn, maar dat het gewone gesprek toch écht goud is. Zeker in deze tijd.
Waarvan akte!