Amersfoort een jaar na “Beste stadvan Europa”: trots als grootste winst

Een jaar geleden, op 8 november 2023, schreef Amersfoort geschiedenis door uitgeroepen te worden tot European City of the Year. In een illuster rijtje van winnaars zoals Berlijn, Kopenhagen en Lissabon kreeg de stad erkenning voor haar gezonde leefbaarheid, vooruitstrevende woningbouw en respect voor haar historische karakter. Nu de award is overgegaan naar Helsinki, is het tijd om terug te kijken. Wat bracht deze internationale eer Amersfoort écht? Het antwoord lijkt vooral te liggen in de trots en verbondenheid die het heeft aangewakkerd bij inwoners en ondernemers.

Trots als verbindende kracht

Direct na de overwinning stroomden de felicitaties binnen. Niet alleen van collega-burgemeesters of media, maar vooral van inwoners. ‘Iedere Amersfoorter die mij feliciteerde, feliciteerde ik net zo hard terug’, vertelde burgemeester Lucas Bolsius na de uitreiking. Die wederzijdse trots bleek het begin van een breder effect: mensen voelden zich meer verbonden met hun stad en met elkaar.

Dennis Sille, directeur van Citymarketing Amersfoort, ziet deze trots als een belangrijk en duurzaam resultaat van de winst. ‘Het is meer dan een titel. Het heeft de Amersfoorters een extra reden gegeven om te zeggen: “Wij horen bij een bijzondere stad”. Die emotionele binding werkt door in hoe mensen elkaar en hun omgeving waarderen.’

Ondernemers zien kansen

Voor ondernemers is de titel een visitekaartje dat deuren opent. Hoewel er niet direct een golf aan nieuwe bedrijven naar Amersfoort is gekomen, zien bestaande ondernemers wel voordelen. ‘Als je vertelt dat je uit Amersfoort komt, kun je meteen zeggen: “de beste stad van Europa”. Dat geeft gesprekken een positieve insteek’, vertelt Gijs Jansen, eigenaar van Little Roastery, een koffiebranderij op Isselt. Dit bedrijf bracht een speciale European City of the Year koffielijn uit.

Ton Voortman, secretaris van de Vereniging Amersfoortse Bedrijven, benadrukt dat de winst vooral een versterking is van wat er al goed ging. ‘De bereikbaarheid van Amersfoort, de sterke samenwerking tussen bedrijven en de prettige woonomgeving: dat zijn blijvende pluspunten. De titel heeft die kwaliteiten onderstreept en zichtbaar gemaakt.’

Een mooi voorbeeld hiervan is de congressector. Diverse landelijke en internationale organisaties kozen het afgelopen jaar voor Amersfoort als locatie voor hun bijeenkomsten. ‘Het laat zien dat de stad aantrekkelijk is, niet alleen als woonplek, maar ook als zakelijke bestemming’, aldus burgemeester Bolsius.

Historie en toekomst verenigd

De jury van The Academy of Urbanism prees Amersfoort om haar unieke balans tussen innovatie en historie. Het behoud van iconische plekken zoals de Koppelpoort en de Onze Lieve Vrouwetoren speelt daarin een cruciale rol. Maar het is ook de vooruitstrevendheid in woningbouw en duurzame stadsontwikkeling die Amersfoort onderscheidt. Die balans tussen verleden en toekomst heeft een diepere waarde voor de inwoners zelf. Het herinnert hen eraan dat ze deel uitmaken van een stad met een rijke historie én een ambitieuze blik vooruit.

Wat blijft hangen?

Hoewel de titel nu naar Helsinki gaat, blijft de impact na-ijlen. ‘Een jaar later wordt er in gesprekken nog steeds naar verwezen’, zegt Voortman. Ook online blijft Amersfoort verbonden met de titel. Zoekresultaten zoals “Beste stad van Europa” zullen de naam Amersfoort nog jarenlang laten opduiken.

Maar het meest waardevolle resultaat is wellicht niet meetbaar in cijfers. Het zit in de trots waarmee inwoners hun stad vertegenwoordigen en in de samenwerkingen die zijn ontstaan. ‘De winst heeft laten zien dat Amersfoort niet alleen een mooie stad is, maar ook een stad waar mensen met elkaar het verschil maken’, aldus Bolsius. De beker mag nu richting Helsinki, maar in de harten van Amersfoorters blijft de titel voortleven. Dat is de echte kracht van de “Beste stad van Europa”.

De Urbanism Awards worden uitgereikt sinds 2007.
De winnaars van de award “European City of the Year” zijn achtereenvolgens:

2007 – Edinburgh

2008 – Berlijn

2009 – Bristol

2010 – Freiburg

2011 – Glasgow

2012 – Lissabon

2013 – Antwerpen

2014 – Marseille

2015 – Rotterdam

2016 – San Sebastian

2017 – Kopenhagen