‘Ik onderneem elke dag vanuit het hart’
Leonard Paans, eigenaar van Paans Installatiebedrijven, is een optimistische ondernemer. Hij ontvangt ons altijd met een lach en ziet zijn werk als zijn hobby. We leggen hem dit keer – om eens wat anders te doen dan anders – een paar persoonlijke vragen en dilemma’s voor. Hoe beantwoordt hij deze vanuit zijn hart?
Wat is voor jou ondernemen vanuit het hart?
‘Dat is wat ik elke dag doe. Zorgen dat onze tent netjes draait, dat iedereen het naar zijn zin heeft en als iedereen dat heeft, gaat het product lopen en kunnen we onze klanten goed bedienen. Elke dag probeer ik met veel passie “team Paans” op weg te krijgen.’
Meer mensen of meer automatisering?
‘Dan kies ik meer mensen. Als je naar ons vak kijkt, dan is dat nog ouderwets handwerk. Elke oplossing is maatwerk. Dat kun je niet vervangen door robots. Onze medewerkers komen bovendien bij klanten thuis en dan begint alles met hoe je je opstelt en hoe jij de klant op zijn gemak stelt. Dat is eveneens mensenwerk. Wat we wel verder willen automatiseren, is de prefab-kant. Dat is ook wel handwerk, maar je kunt geautomatiseerde middelen gebruiken om het werk makkelijker te maken. Maar mensen, die zoeken we altijd. Daarom zijn we in de regio ook verbonden aan diverse scholen, zoals het Gilde en het i-lab in Gorinchem. We willen jongeren enthousiast maken voor het mooie werk dat wij doen.’
Terugkijken of vooruitkijken?
‘Met terugkijken kom je niet verder, dus altijd vooruit. Natuurlijk kijk ik soms wel eens naar het verleden, bijvoorbeeld naar de tijd dat mijn vader het bedrijf begon en uitbouwde. Hoe het toen van kolen naar olie en van olie naar gas ging. Toch is die tijd niet meer te vergelijken met hoe het nu is. De technieken zijn zo veranderd en blijven veranderen. Daarom is vooruitkijken het belangrijkste.’
Meer afzet of verder verduurzamen?
‘Dat is eigenlijk geen eerlijke vraag, want verder verduurzamen betekent voor ons automatisch meer afzet. Wij zijn vijf jaar geleden de weg ingeslagen om als totaalinstallateur in te zetten op de duurzame technieken. In ons eigen pand en bij klanten, zowel woningen als kantoorpanden. In ons geval vullen deze twee zaken elkaar dus alleen maar aan.’
Lig jij wel eens wakker van klimaatverandering of andere wereldproblemen?
‘Wakker liggen doe ik gelukkig nooit, maar ik denk er uiteraard ook over na. Al is het alleen al omdat ik me zorgen maak over hoe de wereld van mijn kinderen en eventuele kleinkinderen eruit gaat zien. Het verandert zó snel. Maar ik zie ook wel dat we in Nederland een goede weg zijn ingeslagen, in tegenstelling tot onze oosterburen bijvoorbeeld. We zijn er nog niet, maar er zijn heel veel technieken die ons verder kunnen helpen. Dat houden we nauwlettend in de gaten.’
Je moet kiezen: doorwerken tot je 75 bent of het bedrijf verkopen aan een investeerder?
‘Dat wordt dan sowieso doorwerken tot ik 75 ben, een investeerder komt er niet in. Dat zou ik mijn mensen niet aan willen doen. Wij zijn een familiebedrijf en dat zou ik nooit zo aan de straat zetten. Daarentegen denk ik wel dat de installatiebranche elkaar kan versterken door meer de samenwerking op te zoeken, daar sta ik altijd voor open.’
Leerdam of Meerkerk?
‘In Leerdam liggen onze roots, ons bedrijf heeft daar 47 jaar gezeten, maar voor nu en de toekomst is de ligging van Meerkerk, waar we sinds een jaar gevestigd zijn, gunstiger. We liggen aan de A27 en zijn zo op de A15 en A2. Dus we zijn blij met deze stap.’
Warmtepomp of zonnepanelen?
‘Het zijn allebei duurzame producten, maar ik denk dat de warmtepomp op de lange termijn blijft bestaan. Zonnepanelen worden op den duur wellicht vervangen door batterijen, en daar zullen de energieleveranciers dan in meebuigen.’
Wat is de beste zakelijke beslissing die je genomen hebt?
‘Dat we van cv-installateur totaalinstallateur zijn geworden. Mijn vader verving vroeger alleen maar ketels, wij kijken naar het totaalplaatje. Dus als een huis- of pand- eigenaar een partij zoekt om te helpen met verduurzamen, kunnen ze op allerlei vlakken bij ons terecht.’
Harder werken voor meer winst of meer vrije tijd?
‘Het gaat me niet zozeer om vrije tijd. Als ik op vakantie ga of ergens vrij voor wil zijn, dan kan dat. En ik zie mijn werk als hobby. Het is fijn dat er door de dingen die ik doe, eventueel meer winst komt, maar verder heb ik het idee dat ik vrije tijd goed in het dagelijks leven kan verwerken. Over een jaar of tien à vijftien hoop ik wel wat meer ruimte te hebben om andere leuke dingen te doen. Mijn vrouw en ik zouden graag een appartement kopen in Oostenrijk, dat vinden we een heel fijn land. Zo zet ik iedere keer een stip om naar toe te werken.’
Wat is de belangrijkste stip?
‘Het bedrijf zo achterlaten dat het zelfstandig kan opereren. Ik vind het heel fijn om met mensen te werken maar het is soms ook moeilijk om iedereen te activeren en motiveren. Het moet uiteindelijk zo zijn dat ik onmisbaar ben. Dat is lastig, omdat ik de toonaangever ben, die alles aanzwengelt. Ik heb aan Marieke een gouden rechterhand en in Jan een goede compagnon, maar de rest moet ook willen.’