De sociale impact van ondernemers

Je staat er als ondernemer misschien niet elke dag bij stil, maar je staat met je bedrijf midden in de samenleving. Zelfs als je niks doet aan goede doelen of zelf geen vrijwilligerswerk doet, dan nog heb je een sociale functie. Je hebt immers een bedrijf dat regionaal voor werkgelegenheid zorgt. Je geeft mensen de kans om te ontwikkelen. Je bent waarschijnlijk bezig met duurzaamheid om de wereld leefbaar te houden voor toekomstige generaties.

Ondernemers in het mkb zijn daarnaast ook gul. Dat hebben we met eigen ogen ervaren tijdens de Opening van het Zakenseizoen, waarbij de aanwezigen ter plekke ruim 30.000 euro doneerden aan het goede doel: Stichting Vrienden UMC Utrecht & WKZ. Het is nu ook uit zeer recentelijk onderzoek gebleken dat ondernemers vrijgevig zijn. MKB-Nederland liet uitzoeken wat de maatschappelijke waarde van het mkb is en daaruit blijkt dat bedrijven jaarlijks voor ruim 1,5 miljard euro bijdragen aan het lokale verenigingsleven en maatschappelijke initiatieven.

Onmisbaar

Het laat volgens Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, maar weer eens zien hoe onmisbaar ondernemers zijn. ‘Ondernemers dragen op allerlei manieren bij aan bestaanszekerheid in Nederland’, aldus Vonhof op DeOndernemer.nl. ‘Bestaanszekerheid gaat om meer dan alleen inkomen. Het gaat er ook om dat kinderen uit armere gezinnen kunnen sporten, dat jongeren worden opgeleid en begeleid naar werk, dat er in kleine kernen nog winkels zijn voor de eerste levensbehoeften en dat ouderen elkaar kunnen treffen. Het zijn ondernemers die daarvoor zorgen.’

Het onderzoek laat volgens hem zien dat ondernemers intrinsiek het goede doen voor medewerkers en hun omgeving. ‘Wat de politiek probeert af te dwingen met steeds complexere wet- en regelgeving, doen ondernemers in de praktijk gewoon zelf. Zo is het mkb heel duidelijk niet alleen de motor van de economie en werkgelegenheid, maar ook de drijvende kracht achter de lokale gemeenschap.’

Er is volgens het onderzoek een aantal aspecten waarop het mkb een grote rol speelt in lokale leefgemeenschappen:

o regionale binding werknemers;
o rol in de samenleving en lokale gemeenschap;
o inkoop van lokale producten;
o duurzaamheid;
o vrijwilligerswerk onder werktijd.

Marianne Mulder, eigenaresse van Veiligheidsconcept MCM bv

Marianne zit als vrijwilliger in het bestuur van de Terugwinning in Woerden en een organisatie voor grondzuigwagens. Verder is ze actief als “ongestructureerde vrijwilliger” en sluit ze zich regelmatig met anderen aan bij betrokken ondernemers Woerden en voert ze vrijwilligerswerk uit bij de bedrijven die dat nodig hebben.

‘Een druk iemand kan vaak goed plannen en dat zijn dan ook vaak de beste mensen om te vragen. Vanuit huis heb ik een goede achtergrond meegekregen. Ik organiseer graag dingen. Toen ik twaalf jaar was deed ik mijn eerste vrijwilligerswerk. Ik hielp de plaatselijke dierenarts en organiseerde verschillende activiteiten. Dan ging ik taarten bakken en gaf de opbrengst aan goede doelen. Toen ik in Woerden kwam wonen ben ik begonnen met het organiseren van het bouwdorp voor kinderen. Ik ben daar in 2004 mee begonnen en heb in de loop ter tijd meer projecten aangenomen.

Sommige klussen en projecten heb ik via mijn werk op me genomen. Zoals een risico-inventarisatie waar ik geen geld voor heb gerekend. Of we zetten nieuwe collega’s in op projecten zodat zij meer over hun vak kunnen leren. Ik ben in de gelukkige positie om te kunnen zeggen: ‘Daar rekenen we niks voor’.

Ik vind het lastig om de term vrijwilliger aan te duiden, ik zou mezelf eerder maatschappelijk betrokken noemen. Dit is wie ik ben. Ik doe alles met hart en ziel. Als ik iets kan bevorderen zal ik dat doen. Verbondenheid is mijn lust en mijn leven. Het is belangrijk om je steentje bij te dragen aan de maatschappij, om een ander blij te maken. Het is zo simpel om een kaartje te schrijven of een koffietje te doen. Die kleine, simpele beetjes kunnen een grote impact maken.’

BEVINDINGEN UIT HET ONDERZOEK

Regionale binding werknemers

Bij ruim de helft van de mkb-bedrijven woont meer dan driekwart binnen vijftien kilometer van de vestiging. Hoe kleiner de bedrijven hoe dichter de werknemers bij de vestiging van de onderneming wonen.

Rol in de samenleving

o  Bijna twee derde van de mkb-bedrijven heeft andere activiteiten en prioriteiten dan alleen ‘geld verdienen’ met de onderneming.
o  69% van de mkb-bedrijven zet zich in meer of mindere mate actief in voor de lokale gemeenschap;
o  Ongeveer een vijfde van de mkb-bedrijven doet onder werktijd (wel eens) een gezamenlijke actie en stelt werknemers in de gelegenheid om (in overleg) individueel vrijwilligerswerk onder werktijd te doen;
o  Ondanks hun maatschappelijke rol en grote betrokkenheid zijn mkb-bedrijven er geen voorstander van om bedrijven te verplichten om iets terug te doen voor de samenleving.

Inkoop lokale producten en diensten

60% van de mkb-bedrijven koopt bij voorkeur zoveel mogelijk producten en diensten lokaal in. De voorkeur voor lokale inkoop van producten en diensten is groter bij het kleinere mkb.

Jan van Dam, eigenaar Jan van Dam Machine Transport

Liza van Dam: ‘We zijn vrij druk met het ondersteunen van evenementen en initiatieven in Oudewater. We leveren vaak mensen en middelen of zijn zelf betrokken bij de organisatie. Het is leuk als er wat georganiseerd wordt, daar krijgt Jan energie van. We bestaan nu ongeveer 34 jaar en zijn altijd bezig geweest met het ondersteunen van initiatieven in onze eigen regio. Alle ondernemers in Oudewater zijn betrokken bij de regio, dus wij ook.’ Jan van Dam verklaart waarom hij graag zo betrokken is: ‘Het is niet heel moeilijk. Dit is een afspiegeling van hoe ik in het leven sta. Delen met een ander is belangrijk. Als ik wat voor iemand kan betekenen, dan doe ik dat. We hebben hier de techniek en de middelen. Het is zo simpel om iets op te pakken als een ander dat niet kan doen. Het kost sommige initiatieven de kop. We hebben als bedrijf ook een plicht om tijd en energie te spenderen aan de gemeenschap in Oudewater. We hebben een tijd terug een ijsbaan neergelegd, ik zit in het bestuur van meerdere initiatieven zoals Pracht aan de Gracht en we zetten nu voor de tiende keer de kerstboom op de markt neer omdat de gemeente er geen geld meer voor had. Ik ben gedreven voor de maatschappij. Je doet het vooral met elkaar. We zijn een sociaal bedrijf en stralen dat ook uit. Als het gevoel eenmaal goed is, doen wij dat.’

Sponsoring en ondersteuning

o  Circa driekwart van de mkb-bedrijven doet aan sponsoring van maatschappelijke organisaties en/of maatschappelijke activiteiten in de regio. Iets meer dan de helft ondersteunt maatschappelijke organisaties en 45% ondersteunt maatschappelijke activiteiten.
o  Relatief veel mkb-bedrijven in de bouw en in de detailhandel sponsoren of ondersteunen maatschappelijke organisaties en – activiteiten.
o  Bij de maatschappelijke organisaties die worden ondersteund gaat het meestal om sportclubs en sportverenigingen gevolgd door culturele organisaties. Maar ook voedselbanken, buurthuizen en -verenigingen, kinderboerderijen, goededoelen-organisaties, Ronald
McDonald huis en scouting worden ondersteund.
o  Bij de maatschappelijke activiteiten gaat het vooral om sportevenementen en -toernooien en om culturele evenementen en festivals.
o  Redenen om maatschappelijke organisaties en/of activiteiten in de regio te steunen zijn vooral vanwege de (sociale) betrokkenheid, de verbondenheid of binding met het dorp/omgeving, de leefbaarheid van het dorp of de regio, de maatschappelijke verplichting of om iets terug te willen doen voor de samenleving. Anderzijds wordt er aangegeven dat die sociale betrokkenheid ook van belang is voor het bedrijf zelf, namelijk vanwege bijvoorbeeld naamsbekendheid en de regionale arbeidsmarkt.
o  Veel lokale organisaties en activiteiten kunnen niet bestaan zonder de betrokkenheid van het mkb als geldschieter, of zonder de inzet van de ondernemer en de medewerkers.
o  De jaarlijkse totale sponsoring en ondersteuning door het mkb wordt geschat op € 1,53 miljard. Op bedrijfsniveau betekent dit dat er voor ongeveer 5.000 euro aan ondersteuning is geboden.
o  In de zakelijke dienstverlening is de gemiddelde bijdrage het hoogst en bij de detailhandel en de overige dienstverlening het laagst.

betrokken medewerkers

Kortom, de tijd van zakken vullen en verder nergens naar omkijken is definitief voorbij en maatschappelijk verantwoord ondernemen is dan ook vast onderdeel geworden van de core business van bedrijven. Niet alleen ondernemers vinden het belangrijk om sociale impact te maken, ook medewerkers hechten er waarde aan. Zo is uit onderzoek (van Good Busy, red.) gebleken dat bijna tachtig procent van de mensen graag voor een betrokken bedrijf werkt, met name 55-plussers en de jongere generaties. En een bedrijf met medewerkers die zich betrokken voelen is ook nog eens productiever, innovatiever en winstgevender.

Esther Herber, oprichter van 706 Seating Group

‘Ik bevind me in de mooie omstandigheid dat ik mooie mensen om me heen heb die bevlogen zijn om anderen te helpen, en die mensen verbind ik met elkaar. Het helpen van anderen zit in mijn DNA. Ik geloof dat je alleen samen het verschil kan maken. Ik werk vooral met kinderen. Dat heeft te maken met hun kwetsbaarheid. Kinderen kunnen bijvoorbeeld niks doen aan armoede.

Ik weet nog dat mijn partner de krant zat te lezen en zei: “Wist je dat één op de zeven kinderen hun verjaardag niet kan vieren?”. Ik stond vol ongeloof in de keuken. Dat kan toch niet waar zijn, in Nederland? Als je mij kent, weet je dat ik dol ben op feestjes en verjaardagen. Vanaf dat moment ben ik mensen om mij heen gaan verzamelen met wie ik het Spijkerbroekengala heb opgezet. Geen dure galajurken of pakken, maar gewoon simpel in je jeans. Die eerste keer haalden we 35.000 euro op en hebben we het voor 1.200 kinderen via de Voedselbank mogelijk gemaakt hun verjaardag te vieren. We dachten toen dat het eenmalig zou zijn, maar kregen steeds meer aanvragen. Ondertussen hebben we zo’n 1,2 miljoen euro opgehaald voor allerlei soorten kinderendoelen. Waarom ik  me daar toen geroepen voor voelde is een soort onderbuikgevoel, het onrecht dat er is. Ik mag de verbinder zijn en dat vind ik de allermooiste plek. Maar laat me nog wel duidelijk zeggen dat ik dit niet alleen doe, maar in samenwerking met allemaal mooie mensen en met heel veel betrokken Utrechtse ondernemers. Zonder hen was dit allemaal niet mogelijk geweest.’

Dick van Beuzekom, voormalig directeur van Triple A assurantiën & hypotheken

‘Mijn motivatie ligt eigenlijk bij het feit dat wij twee keer te maken hebben gehad met hersenletsel in het gezin. Gelukkig is dat allemaal goed afgelopen, maar daardoor kwam ik wel in aanraking met het Daan Theeuwes Centrum. Ongeveer drie jaar geleden heeft mijn zoon ons bedrijf overgenomen. Ik raakte daar steeds minder betrokken en had meer vrije tijd. Rond die tijd ben ik steeds actiever geworden bij het Daan Theeuwes Centrum.

Ik doe eigenlijk van alles daar. In het ziekenhuis aan de overkant slapen sommige cliënten van ons die bij ons komen revalideren. Ik begeleid ze dan op momenten dat ze niet meer zelfstandig veilig kunnen oversteken of ik rij de mensen rond wanneer ze ziekenhuisafspraken hebben in bijvoorbeeld Utrecht, of uitjes hebben met de groep. Het centrum is ook maatschappelijk betrokken door de busjes die we hebben staan uit te lenen aan andere organisaties. Op het moment dat zij uitjes of activiteiten hebben kunnen wij ook worden ingezet om te rijden. Zeker met de drukke dagen die eraan zitten te komen. Kamers opknappen of andere klusjes ben ik ook niet vies van. Begin december gaan we bijvoorbeeld sleeën maken die rolstoeltoegankelijk zijn en waar mensen een leuke foto mee kunnen maken.

Het is zo bijzonder om te zien dat mensen binnenkomen en weinig tot niks kunnen en dan door de therapieën ineens weer wat bereiken. We werken vooral met jongeren rond de vijftien of zestien jaar, daar heb je de grootste schik mee. Ook met de vrijwilligers onder elkaar, dat maakt het zo mooi en een kleine moeite om gewoon te doen.’

Ben je ondernemer in de regio Utrecht, Lopikerwaard, Woerden, Eemvallei of Lekstroom en wil je op maatschappelijk vlak bijdragen aan jouw stad of dorp? Bij OnderNamen hebben we de meeste lokale goededoelenorganisaties in beeld. Wil je de volledige lijst bekijken of in contact worden gebracht met een mooi initiatief? Check dan het nieuwsbericht op onze website.