We did it… the Toyota way
Het is een topprestatie van het team van Van Ekris: ze wonnen de Ichiban Award, een prestigieuze prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de Toyota-dealer die uitblinkt wat betreft klanttevredenheid en innoverend werkgeverschap. Ze kregen dat voor elkaar, door in de eerste plaats uit te gaan van hun medewerkers, en niet van de klant. Bij Van Ekris doen ze het op de Toyota way, geïnspireerd op oprichter Sakichi Toyoda. Dat maakt ons razend benieuwd; wat kunnen we leren van deze fascinerende managementstijl?
Stefan van de Bilt, vestigingsleider Mijdrecht en Ferry van Ekris, vestigingsleider Woerden en vierde generatie Van Ekris, hebben duidelijk wat te vieren. De groei bij Van Ekris is onmiskenbaar: sinds 2023 mag Van Ekris nu ook de vestiging in Woerden tot hun verantwoordelijkheid rekenen en dat maakt een totaal van vier vestigingen in het Groene Hart. Dat is iets om trots op te zijn. ‘We zijn groot genoeg om mee te doen, maar ook weer niet te log om onze persoonlijke stempel te verliezen’, vertelt Ferry. Groei is een belangrijk thema, wat Stefan en Ferry nog wel het allermeest merken aan de efficiency en daadkracht van het team. En de goede sfeer die heerst. Ze doen het bij Van Ekris samen. ‘Dat wij deze award in ontvangst mochten nemen, is een gezamenlijke verdienste en het is fantastisch dat mensen speciaal op vrijdag, hun vrije dag notabene, langskomen voor de uitreiking.’
Winnaar
De vestiging in Mijdrecht is weliswaar de grote winnaar, maar ook die in Maarssen, Woerden en Alphen aan den Rijn, staan hoog in de ranking. Woerden steeg als nieuwkomer in een jaar tijd meer dan twintig plekken, naar plek achttien. Alphen aan den Rijn en Maarssen staan al geruime tijd in de top twintig, die laatste zelfs op plek drie. ‘Nederland telt in totaal nog 85 Toyota-dealers, dat zijn er nog aardig wat. Naarmate je hoger komt, dus de top twintig bereikt, wordt het lastiger iemand van de troon te stoten’, vertelt Stefan. ‘Wat wij hier onderling bereikt hebben is iets om trots op te zijn. Ik heb mensen zien opbloeien en zich ontwikkelen. Het team staat. We zijn járen geleden een bepaalde weg ingeslagen met de vestiging in Mijdrecht. Daar zijn we aan vast blijven houden en daar plukken we nu de vruchten van. In navolging van Mijdrecht opereren ook Woerden en onze andere vestigingen volgens een eigen methodiek. De wijze waarop is niet in iedere vestiging hetzelfde, maar de bouwstenen waar we aan vasthouden zijn dat wel.’
Sakichi Toyoda
‘Als mensen over Toyota horen of lezen, denken ze logischerwijs in de eerste plaats aan auto’s’, vertelt Ferry. ‘Niet iedereen weet dat de oorsprong van Toyota eigenlijk in textielweefselmachines ligt’. Sakichi Toyoda introduceert het eerste Japanse, mechanische weefgetouw. In de jaren erna groeit Toyota uit tot marktleider in meerdere bedrijfstakken, zoals de automotivebranche. Het succes van de organisatie wordt toebedeeld aan de filosofie, de Toyota way, die is gebaseerd op de ondernemersgeest van Sakichi Toyoda. Een belangrijk uitgangspunt is het team en het stimuleren van kansen en ontwikkeling. ‘Wij hebben een algemeen directeur, Volkert-Jan Boers, die de verantwoordelijkheid bij ons neerlegt’, aldus Ferry. ‘Hij bemoeit zich zo min mogelijk met het sturing geven aan een vestiging en hij geeft ons het vertrouwen. Datzelfde gevoel willen wij overbrengen aan het team. Als iemand een goed idee heeft, dan maken we het ook zijn project. Dat betekent ook dat mensen gaan vallen. De kunst is om mensen ook te láten vallen. Die kans hebben wij ook gekregen.’
Managers
Dat betekent niet dat iedereen volledig losgelaten wordt. ‘We moeten er wel zijn. Het zoeken naar de balans is voor ons een leerweg geweest. We zijn managers van een lerende organisatie, zo zou je het kunnen zeggen’, vertelt Ferry. ‘Een totaal ander leiderschapsprincipe dan die van vorige generaties Van Ekris. Mijn vader en ooms zijn opgegroeid met andere waarden. Dus dat kun je ze ook niet kwalijk nemen. De wereld is veranderd en wij ook. Wat ik nuttig vind is het stellen van vragen: “Wat heb je nodig om je werk te kunnen doen?” Het klinkt zo simpel, maar daaraan navolging geven, gebeurt niet altijd. Wij werken volgens het BRiT-programma, als houvast, om veranderingen stapsgewijs teweeg te brengen. Wat ik het meest opvallend vind, is dat wij soms te lastig denken. In onze vestiging in Woerden hebben wij vele processen op de werkvloer aangepast om efficiency-redenen en om werkgemak te verhogen. Maar wat wilde het team? Ieder zijn eigen boormachine, comfortabelere werkschoenen en een borrel op de vrijdagmiddag. Daar hebben we meteen gehoor aan gegeven.’
Managementtermen
‘Het is fijn als er daadwerkelijk iets gedaan wordt met input’, vertelt Stefan. Belangrijke, andere uitgangspunten van de Toyota way zijn Kaizen, er is altijd ruimte voor verbetering, en Genchi Genbutsu, teruggaan naar de bron. ‘Als er iets misgaat, moet je je afvragen wáárom het misgaat en niet reageren op de fout’, aldus Stefan. ‘Maar je kunt nog zoveel boeken lezen, de filosofie moet passen bij jezelf en het team. En dan nog kost het veel tijd. Wij hebben afscheid genomen van mensen die niet vanuit het teamgevoel opereerden. Dat is een luxe die we ons eigenlijk niet kunnen veroorloven, maar het pakte toch goed uit, want anderen staan ineens op.’
Hoe gaat het succes gevierd worden? ‘Met een weekendje weg in Antwerpen. Het team van Mijdrecht gaat met elkaar vieren dat zij de Ichiban hebben mogen winnen. Dit soort uitjes versterken het teamverband en we gaan er een onvergetelijk feestje van maken!’