Negentig jaar historie, met een visie op de toekomst

‘Uiteraard zijn we trots op waar we vandaan komen’, vertelt Erik. ‘Maar nog leuker vind ik het om te vertellen waar we naartoe groeien. We zijn nu negentig jaar onderweg. Een prachtige leeftijd. Maar oud betekent in ons geval niet vastgeroest. We staan juist aan de frontlinie van nieuwe ontwikkelingen. Duurzaam produceren en ondernemen is een van de pijlers. Enerzijds vanuit mijn persoonlijke ambitie, want met twee kinderen wil ik deze wereld beter achterlaten dan hoe ik ‘m aantrof. Zo is mijn motivatie voor deze pijler begonnen. Anderzijds geef ik eerlijk toe dat duurzaam produceren ook een zakelijke kant heeft. Je ziet dat de vraag naar verantwoorde producten – gelukkig – steeds verder groeit. Wij bieden met onze duurzamere werkwijze een alternatief voor de producten uit lagelonenlanden. Dat zijn in de basis landen waar onze branche veel concurrentie van ondervindt. Door onze werkwijze spreken we echter een heel andere doelgroep aan die niet enkel naar prijs kijkt, maar die een goed product wil dat verantwoord is geproduceerd.’

Onderscheidend

‘Onderscheiden is heel belangrijk in onze markt’, vertelt Erik. ‘Van landen als China en India kun je niet winnen als het gaat om prijs, daarom zoeken wij onze voordelen op andere vlakken, om te blijven groeien. Sustainability is zoals gezegd één factor en productieaantallen is een ander onderscheid. Wij hebben onze processen zo ingericht, dat we op kleine schaal aluminium kunnen gieten en bewerken. Wij produceren soms maar honderd producten per keer voor een klant. Dat kan een Chinese concurrent niet. Overigens zorgen de hoge transportkosten ervoor dat je daar voor dit soort opdrachten misschien wel duurder uit bent, dus sowieso is ver weg produceren hiervoor geen goede optie. Wij hebben ons juist gespecialiseerd in het verwerken van die kleinere orders. We kunnen onze productie snel ombouwen. Daardoor produceren we wel negenduizend verschillende producten per jaar. Eerlijk is eerlijk, daar zitten ook vergelijkbare producten bij die alleen een andere nabewerking hebben, maar het is wel degelijk een getal dat concurrenten nooit halen. Die nabewerking is overigens ook een onderscheidende factor, want wij gieten niet alleen, maar verzorgen ook bewerkingen als poedercoaten, freesbewerken en assemblage. Voor ons type klant, dat graag snel een beperkt aantal producten afneemt, is dat complete plaatje een groot voordeel.’

Lokaal 

‘Duurzaamheid en zware industrie wordt vaak niet gematcht’, vertelt Erik. ‘Toch heb ik meerdere voorbeelden hoe wij ook bijdragen. De eerdere vergelijking met lagelonenlanden gaat ook hier op. Transport heeft een grote impact op het milieu. Door lokaal te produceren voorkom je dat er vervuilende containerschepen hoeven te varen. Daarnaast zie je vaak dat er overproductie plaatsvindt wanneer producten van ver worden gehaald. Met onze aantallen is dat niet nodig. Ook onze grondstoffen komen van dichtbij. Een deel van onze grondstoffen halen wij uit Delfzijl en de rest komt veelal uit Frankrijk. Dat is gerecycled aluminium, afkomstig van schroot. Een groot voordeel van aluminium is namelijk dat je het eindeloos kunt recyclen, zonder kwaliteitsverlies. Het is daarmee een enorm duurzaam materiaal, als je het hergebruikt. Gelukkig gebeurt dat ook steeds vaker. Waar tien jaar terug nog slechts tien tot vijftien procent werd hergebruikt, zie je dat dat inmiddels al veertig procent is. Dat moet natuurlijk nog veel verder omhoog in de toekomst. Wij gebruiken in onze gieterij vrijwel geen nieuw gewonnen aluminium en dragen hier dus ons steentje aan bij.’ 

Brand

Bijna twee jaar geleden kreeg Donk Industries te maken met een hevige brand in hun gieterij in Lopik. ‘Een brand is sowieso al niet fijn, maar extra pijnlijk was dat aannemers zo vol zaten dat er pas na tien tot elf maanden herstel kon plaatsvinden’, vertelt Erik. ‘We moesten toen iets anders bedenken om ons bedrijf voort te zetten. In IJsselstein vonden we een pand dat geschikt was voor onze gieterij. Dat besloten we daarom te kopen. Dat was voor ons een grote stap, want hiermee kregen we gelijk de kans om onze capaciteit te vergroten. Zo werd een ramp een kans. Dat kenmerkt onze familie en ons bedrijf, denk ik. We kijken altijd vooruit. Wanneer zich onvoorziene gebeurtenissen voordoen, proberen we het tij te keren. Die instelling houdt ons al negentig jaar op de been.’

Elektrisch

Een van de kansen die de verhuizing van de gieterij naar IJsselstein bracht, was het vernieuwen van het machinepark. Erik: ’Alle ovens waren verloren gegaan bij de brand. We hebben dat als gelegenheid aangepakt om volledig over te gaan op elektrische ovens. Hiervóór gebruikten we nog gas, wat ooit al het schonere alternatief was voor de cokes waarmee mijn opa in 1932 startte. Energie is een van de grootste kostenposten van ons bedrijf, dus dat we deze stap nu konden zetten is heel fijn. Kijkend naar de toekomst, zou ik de energie groen willen opwekken. Dat is echter een wens die momenteel lastig te verwezenlijken is. We hebben wel onderzoek gedaan, maar het stroomnet kan de capaciteit momenteel nog niet aan. Wij werken zes dagen in de week, maar op zondag staan onze machines uit. De stroom die dan wordt opgewekt kunnen we niet kwijt. Daar ligt dus wel een wens voor de toekomst. Desalniettemin hebben we weer een nieuwe stap gezet in het moderniseren en verduurzamen van onze productie.’

Aandacht voor ambacht

Wanneer we Erik vragen naar ons OnderNamen-thema “Groeipijn”, hoeft hij niet lang na te denken. ‘Onze grootste pijn zit in het verdwijnen van het ambacht’, vertelt hij. ‘In Nederland is vrijwel geen opleiding meer te vinden voor ons vakgebied. Bij de TU Delft is de laatste mogelijkheid verdwenen om de opleiding tot metallurg te volgen. Daarvoor moet je nu naar België of Duitsland. Ik vind dat een groot gemis. We roepen dat Nederland een kenniseconomie heeft, maar wat kun je met theoretische kennis, wanneer de praktijkkennis is verdwenen? Je zult theorieën ook moeten testen, verbeteren en uitvoeren. Je ziet die ontwikkeling veel breder in de samenleving. Kijk naar de installatietechniek, of naar loodgieters. Een baan waarmee je met de handen werkt, wordt minder gewaardeerd dan een theoretisch vak waarmee je op kantoor belandt. We hebben echter een groot tekort aan ambachtslieden. Ik ben veel in contact met scholen om dit te bespreken. Het gaat namelijk niet alleen om de interesse vanuit leerlingen, maar ook om het juiste aanbod van opleidingen. Ik merk door die gesprekken wel ontwikkelingen, maar voordat het ontstane gat gedicht is ben je enkele jaren verder. Wij halen daarom momenteel veel medewerkers uit het buitenland. Bijvoorbeeld uit Slowakije, waar nog een goede technische school is, waar je metaalbewerking leert. Ons bedrijf willen we in Nederland houden, dus in plaats van te verhuizen, halen we de medewerkers naar hier.’

Meerdere feestjes

Het negentigjarig jubileum wordt later dit jaar nog uitvoerig gevierd. ‘We hebben nog geen datum geprikt’, zegt Erik, ‘maar het gaat zeker gebeuren. Het wordt een combinatie van meerdere feestjes, want naast ons bedrijfsjubileum hadden we de afgelopen twee jaar ook meerdere jubilarissen die we nog in het zonnetje willen zetten. Ook de opening van onze nieuwe gieterij in IJsselstein konden we nog niet eerder vieren, dus die openen we dan ook officieel. Ik verwacht dat we dat in de zomer zullen doen.’ Nieuwsgierig hoe je het als bedrijf negentig jaar kan volhouden, vragen we Erik tot slot naar zijn familiegeheim. ‘Haha, gewoon nooit stoppen’, is zijn eerste reactie. ‘Maar serieus: de kern zit ‘m in vooruit blijven kijken. We hebben vele crisissen doorgemaakt, maar zijn er altijd bovenop gekomen door te blijven kijken naar de toekomst. Zolang je meebeweegt met veranderingen in de wereld, word je niet ingehaald door de werkelijkheid. Niet stug blijven doen wat je deed, maar vooruit kijken en altijd blijven groeien!’